1999 ATÜK KURULUŞUNDAKİ YAZIM...

AMATÖR TİYATROLARIN ÖRGÜTLENMESİ ''KENDİ ESERLERİ'' OLACAKTIR

Bu yazı 20-21 Mayıs 1997'de ''Denizli Amatör Tiyatrolar Kurultayı'' ile başlayan ve '' Amatör Tiyatrolar Üretim ve Yayın Kooperatifi''nin (ATUK) kurulma çalışmaları ve örgütün faaliyetlerine uzanan çizgide tarihsel süreci anlatırken yazarın belirlediği bazı düşünceleri içerecektir .

20-21 Mayıs 1997'de TOBAV ve Denizli Belediyesi'nin ortaklaşa çalışması sonucu düzenlediği, ''Denizli Amatör Tiyatrolar Kurultayı'' yapılmıştır .Kurultaya ülkenin çeşitli bölgelerinden gelen tiyatro temsilcileri, üniversite tiyatrolarından ve basım-yayım kuruluşlarından temsilciler katılmışlardır. Anadolu Amatör Tiyatrolar (AATB) temsilcisi, ''Amatör Tiyatrolar Kurultayı'na Selam'' isimli bir bildiri okumuş ve Amatör Tiyatroların örgütlenmesi temelli bir konuşma yapmıştır . TOBAV'ın amatörlerin örgütü gibi gösterilmesini sert bir dille eleştiren ve derhal ''özgün ve özerk'' bir birlik oluşturulması gerçeğini belirten AATB temsilcisi, IATA (Uluslar arası amatör Tiyatrolar Birliği) temsilciliğin de bu amatör örgüte verilmesi üzerinde durmuştur.Tiyatro temsilcilerinin teknik ve sanatsal problemleri belirtmeleri üzerine yine örgütün gerekliliği ve önemi, bu problemlerin aşılmasının temel koşulunun da örgütlenmeden geçtiği gerçeği di1e getirilmiştir .Sert ve önemli tartışmalarla geçen kurultay sürecinde ATÇ (Amatör Tiyatrolar Çevresi) temsilcisi de örgütlenmenin tarihsel gelişimi ve önemi üzerine bir konuşma yapmıştır .Özgün ve özerk bir örgütlenme ve bunun için yeni bir kurultay kararı alan ''Denizli Kurultayı'' bu sonuçla dört yürütme kurulu üyesi belirlemiş: (Şenol Tiryaki, Güzin Yamaner, Özgür Başkaya,

Murat Demirbaş) bu temsilciler de örgütlenmenin zorluğuna rağmen'' 30-31 Mayıs 1998 tarihlerinde Mamak Belediyesi Erkan Yücel Sahnesi'nde 2. Türkiye Amatör Tiyatrolar Kurultayı'nı gerçekleştirmişlerdir .Kurultaya '' AA TB, ATÇ ve KTB (Karadeniz Tiyatrolar Birliği)'' dışında yirmi altı tiyatro topluluğu katılmıştır Kurultay toplantılarında amatörlüğün yeni ve özgün bir tanımının yapılıp, amatör tiyatroların bir an önce tek bir çatı altında örgütlenmesi gereğine karar verilmiştir İki günlük çalışmada küçük komisyonlar kuran kurultay delegeleri, 3.Kurultayı oluşturmak, örgütlenmeyi tabandan ve daha geniş katılımlı bir yapıya kavuşturmak amacıyla Örgütlenme ve İzleme Komisyonu oluşturmuştur. Komisyon Üyeleri: Naci Aslan, Mehmet Esatlıoğlu, Şenol Tiryaki ve Celal Dönmez’den oluşmuştur.Nasıl bir örgütlenme? Sorunsalı üzerinde tartışmaların yoğunlaştığı kurultaya çağrılı olduğu halde, bir önceki kurultayı organize eden Denizli Belediyesi’nden temsilci katılmamıştır. Kurultayın açılış konuşmaları: Özgür BAŞKAYA, İsmail DEĞERLİ, Tamer LEVENT ve Şenol TİRYAKİ tarafından yapılmıştır. Açılış konuşmacılarından Tamer LEVENT konuşmasının bitimine doğru “Nerede bu amatörler? Bana bu amatörlükle ilgili bir cümle söyleyebilir misiniz”? gibi ilginç bir polemik başlatmıştır.Otuza yakın tiyatro temsilcisinin amatörlükle ilgili elbette söyleyecek şeyleri vardır. Ancak ne yazık ki, Sayın Tamer LEVENT’in konuşmasının hemen ardından kurultay salonundan ayrılması ve daha sonra kurultaya uğramaması nedeniyle ilginç bir polemik yarıda kesilmiştir. Kurultayın kurduğu komisyonun çabaları ile 3.Türkiye Amatör Tiyatrolar Kurultayı Çankaya Belediyesi’nin Salonunda gerçekleşmiştir. (21-22Kasım 1998) Türkiyeli Amatörlerin Örgütü “Amatör Tiyatrolar Üretim ve Yayın Kooperatifi” (ATÜK) kooperatif çatısı altında oluşturulmuştur. Kooperatif oluşturulmasına ilginç nedenlerle karşı çıkan görüşler bulunsa da yirmi beşi kurucu yetmişe yakın üyesiyle ATÜK ülkemiz tiyatro sanatının politik teknik ve sanatsal sorunlarına çözüm olabilme ve tiyatrolar arası hareketlenmeye, kan dolaşımı sağlayabilme düşüncesiyle tarihi kuruluşunu gerçekleştirmiştir. Türkiye Amatör Tiyatrolar Kurultayı, tiyatrolara karşı yapılan baskı ve sindirme politikalarını (her ne kadar bazı çevreler sessiz kalındığını iddia etse de!) sonuç bildirgesinde kınanmış ve tiyatronun tüm baskı ve engellemeler karşı varolmaya devam edeceğini kamuoyuna açıklamıştır. Genel Kurulunu yapan ve yönetim kurulunu seçen ATÜK, 4-5-6-7Kasım 1999 tarihlerinde Adana’da dört günlük Atölye, Panel, Söyleşi ve oyun çalışmalarıyla pratik etkinliğine ivme kazandırmaya çalışmaktadır. Kooperatifimiz; her ay sistematik her ay sistematik olarak başta Samsun-Muğla-İstanbul- Bulancak olmak üzere Anadolu da ki bu çalışmalarını ve örgütlenme faaliyetlerini sürdürecektir. Aylık bültenini periyodik olarak çıkarmaya başlayan ATÜK, arşiv oluşturma ve Türkiye Amatör Tiyatrolar Şenliği düzenlemesi çalışmalarına da başlamıştır. Amatör Tiyatroların örgütlenmelerinin önünde, ülkemiz pratiğinde, hala zor engebeli ama mutlu ve güzel bir yol bulunmaktadır. Zaman örgütlü toplum, örgütlü sanatçı zamanıdır. Geçmişten dersler çıkarıp geleceğe uzanmak, yaşanan olumsuz olayları ve kırgınlıkları yok sayıp, tiyatrocular var güçleriyle çalışmak durumundadırlar. Demokrasi ve kültür üzerendeki baskı ve engellere karşı örgütlülük düzeyini geliştirmek güçlü bir demokratik kitle örgütü olmak tarihsel bir zorunluluktur. Yarının güzel ve sanat dolu dünyası sansüre ve otosansüre tüm gücüyle karşı çıkan sanatçıların elleri üzerindedir... Amatör Tiyatroların örgütlenmesi kendi eserleri olacaktır.

Özgür BAŞKAYA

Özgür Tiyatro